320 metrów pod ziemią, w Kopalni GUIDO dziś (w sobotę) można zobaczyć filmy, których tematem są prawa człowieka. Pokazy odbywają się w ramach Festiwalu Objazdowego WATCH DOCS Polska 2012.  

To jeden z największych festiwalów poświęconych prawom człowieka w filmie na świecie – łącznie w całej Polsce bierze w nim udział 70 tysięcy widzów.

Ideą festiwalu filmów dokumentalnych traktujących o prawach człowieka jest chęć uwrażliwienia na problemy, jakie wciąż jeszcze można spotykać w otaczającym nas świecie. Dzięki unaocznieniu i poinformowaniu widzów, organizatorzy chcą budować postawy ludzi, którzy nie poprzestaną na biernym obserwowaniu rzeczywistości, a być może zechcą dołączyć do dyskusji na tematy tak ważne z punktu widzenia współczesnej cywilizacji. Teraz będzie to możliwe także w Kopalni GUIDO.

Początek turnieju już 21 września o godzinie 17:00. Zapisy pod numerem telefonu (32) 271 40 77 – uwaga, ilość miejsc jest ograniczona. Cena udziału w turnieju: 15zł – obejmuje ona także dostęp do sprzętu niezbędnego do uczestniczenia w rozgrywkach.

Następnego dnia, 22 września, zapraszamy do parku Jana Pawła II, gdzie atrakcje czekają w godzinach od 12 do 20. Na początek coś dla miłośników sportu – turnieje streetballa, siatkówki plażowej, szóstek piłkarskich oraz tenisa, czyli coś, na czym miłośników aktywnego wypoczynku nie może zabraknąć (rezerwacje pod numerem telefonu (32) 271 40 77 i w dniu imprezy od godziny 11). A dla spragnionych bardziej wakacyjnych klimatów – skimboard, czyli miejski surfing w klimacie najprawdziwszej plaży, oraz turnieje oldschoolowych gier komputerowych. O godzinie 14 rozpocznie się Graffiti Jam, czyli wspólne malowanie graffiti dostępne dla każdego, kto zechce w ten sposób wyrazić samego siebie. Przez cały dzień odbywać się będzie koncert plenerowy, na którym zagra I Set My Pixels On Fire, prezentując 8-bitowe brzmienia inspirowane muzyką z konsoli Game Boy oraz DJ Set.

Na zakończenie festiwalu ponownie zapraszamy do Kopalni Guido, gdzie 22 września o godzinie 21:00 odbędzie się koncert Pieśni pracy w wykonaniu śląskiego zespołu Prawdziwe Perły – grupy grającej szanty i folk w autorskiej aranżacji – oraz gliwickiego dziewczęcego zespołu wokalnego Indygo. Cena biletu wynosi 20 zł.

Podczas zwiedzania będzie można poznać dzień dzisiejszy fabryki produkującej nowoczesne pompy oraz zapoznać z historią miejsca, które w sposób przemysłowy jest użytkowane od lat 60 tych XIX w. Być może dowiemy się czy to prawda aby w tej fabryce przed wojną naprawiano bojowe aerostaty ! i produkowano łodzie podwodne. Atrakcją wycieczki będzie możliwość wejścia do hali odlewniczej, gdzie znajdują się czynne piece indukcyjne, przejście przez dział oczyszczalni śrutowej oraz zajrzenie do modelarni. Interesującym i niezwykłym w swoim rodzaju miejscem, na co dzień chroniony i zamknięty będzie zwiedzenie magazynu modeli pomp, które spoczywają na półkach jak techniczne dzieła sztuki w muzealnym magazynie. Poznamy najnowszej generacji maszyny przemysłowe sterowane komputerowo oraz pompy zatapialne z mikroprocesorami.

Podczas wycieczki rozwiążemy tajemnice czy naprawdę naprawiano w tych halach sterowce i produkowano łodzie podwodne w czasie II wojny światowej ! To także jedyny zakład w Zabrzu który w na przełomie minionych wieków posiadał wewnętrzny dziedziniec wypełniony zielenią gdzie w przerwie mogli odpoczywać jego pracownicy dziś to już historia zabudowana nowymi halami fabrycznymi. To także miejsce gdzie czerwone cegły są znakowane górniczymi kuplami ! co to takiego ? przyjdź i zobacz.

Zwiedzający poznają co to jest „rdzeń modelu” jak wygląda pozytyw i negatyw modelu, czym jest „płyta traserka”, „hartowanie indukcyjne” czy „skurcz metalu”. Na trasie wycieczki będzie można zobaczyć jedyną czynną w Zabrzu prasę hydrauliczną o nacisku kilkuset ton z 1912 r.  Wszystkim odwiedzanym miejscom pracy uroku dodawać będzie industrialna przestrzeń zamknięta w XIX i XX w. murach ceglanych hal fabrycznych. Informacje szczegółowe dotyczące wycieczki można uzyskać w Międzynarodowym Centrum Dokumentacji i Badań nad Dziedzictwem Przemysłowym dla Turystyki.

Zwiedzanie z przewodnikiem odbędzie się w trzech grupach w godzinach 8.00, 10.00 oraz 12.00 w dniu 14 września (piątek). Zbiórka pod bramą główną zakładu przy ul. Wolności 318, na 10 minut przed rozpoczęciem zwiedzania.

 Zapisy na wycieczkę prowadzi Centrum pod numerem telefonu 32 271 48 59  wew. 5110. (Należy oprócz nazwiska podać przy rezerwacji numer dowodu osobistego). Aby wziąć udział w wycieczce należy mieć skończone 18 lat.

Śląska Organizacja Turystyczna z końcem stycznia przeanalizowała ruch turystyczny w woj. śląskim za ubiegły rok. Z przedstawionych danych wynika, że to Zabrze z jego zabytkową kopalnią Guido jest motorem napędzającym m.in. Szlak Zabytków Techniki.

- Kopalnię Guido w 2010 roku odwiedziło ponad 75 tys. turystów. W 2011 roku liczba ta wynosiła już 89 tysięcy. Łącznie w ciągu pięciu lat funkcjonowania Guido odwiedziło prawie 280 tysięcy. Dużym zainteresowaniem cieszy się także Skansen Królowa Luiza czy Muzeum Górnictwa Węglowego – chwalą się urzędnicy.

Kolejnym, ważnym krokiem będzie uruchomienie w Zabrzu Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej, o którym szerzej pisaliśmy przed trzema tygodniami. Dzięki temu, liczba turystów w Zabrzu może się nawet podwoić!

Nie bez wpływu na powiększającą się liczbę turystów w mieście jest jego coraz lepsze skomunikowanie z innymi częściami województwa, a idąc dalej, kraju oraz kontynentu. Zaczynając od zbudowanej na zabrzańsko-gliwickim pograniczu autostrady A1, czy oddanej do użytku rok temu Drogowej Trasy Średnicowej a na istniejącej od dobrych kilku lat autostradzie A4 kończąc, trudno oprzeć się wrażeniu, że rozwój sieci dróg ułatwia dotarcie do miasta. Ogólne wrażenie poprawia także odświeżony dworzec kolejowy, który nie straszy już przyjezdnych zaciekami na ścianach i przykrym zapachem.

Co ważne, ruch turystyczny wzrasta w całym województwie i w porównaniu z rokiem 2010, w 2011 przybyło nam aż milion nowych turystów, co daje łączną liczbę czterech milionów! Z analiz wynika także, że wśród zwiedzających śląskie zabytki są także mieszkańcy naszego województwa, którzy wiedzą coraz więcej na temat lokalnych atrakcji i podczas weekendowych wypadów chętniej odwiedzają sąsiednie miasta, zamiast kierować się np. ku popularnemu Krakowowi czy innym obiegowym lokalizacjom.

- To zasługa intensywnych wewnątrzwojewódzkich kampanii promocyjnych, ale i mediów, dla których turystyka jest coraz ważniejszym tematem – twierdzi Agnieszka Sikorska ze Śląskiej Organizacji Turystycznej.

Ciekawie prezentują się także wyliczenia finansowe, które wynikają bezpośrednio z turystycznych wypraw po województwie śląskim. Jak się okazuje, w Śląskiem pozostawiono w ubiegłym roku aż trzy miliardy złotych! To wyraźny impuls dla organizatorów wypoczynku, właścicieli hoteli, restauracji czy sklepów z pamiątkami. To wreszcie szansa, że w kasie województwa i samorządów zostanie nieco więcej pieniędzy pochodzących z opłat klimatycznych czy lokalnych podatków.

Zabrze, dzięki staraniom władz i miłośników zabytków przemysłowych może być pewne swego miejsca przy tak obficie zastawionym turystycznym „stole”.

Jerzy Selinger

Zwiedzać Zabrze, a nie być w „Guido”, to tak jakby jechać do Rzymu i nie widzieć papieża. – Nasza kopalnia to prawdziwy skarb. Jest dumą miasta – podkreśla Ryszard Bendkowski, jeden z przewodników po zabytkowej kopalni.

Ma bardzo ciepły głos. Urzeka nim grupy, które prowadzi po korytarzach „Guido”. Gdyby nie praca górnika, a teraz przewodnika, dostałby spokojnie angaż jako radiowy spiker. Ale to o górnictwie wie wszystko. – Ta tematyka to moja prawdziwa pasja. Sam przez 30 lat pracowałem pod ziemią. Ten zawód nauczył mnie pokory – wyjaśnia nasz bohater.

Rocznik 1959. Miejsce urodzenia – Goleniów, 35 km od Szczecina. – Z rodzinnych stron moi rodzice wyjechali, kiedy miałem raptem 3 miesiące. Na Śląsk trafili za chlebem – opowiada Bendkowski. Jego ojciec znalazł pracę w kopalni „Makoszowy”. Pod ziemią spędził 37 lat. Etosem górniczym „zaraził” rodzinę. Bo jego śladem poszły dzieci, w tym Ryszard. – Fach zdobywałem, ucząc się w szkole górniczej. Lata nauki wspominam fantastycznie. Moi profesorowie nauczyli mnie szacunku do zawodu oraz wpoili zasady uczciwej, rzetelnej pracy.

Pierwszy raz pod ziemię zjechał mając prawie 15 lat. Miało to miejsce na zajęciach w szkole. Regularnie zjeżdża do dziś. Chociaż już nie jako czynny górnik. - Na emeryturę przeszedłem pięć lat temu. Swoje przez lata pracy na ścianie wydobywczej przeżyłem. Pamiętam chociażby, jak w latach 90., pod ziemią zaskoczyła nas awaria elektryczności. Zapanowały prawdziwe „egipskie ciemności”. Jednak dzięki świetnej organizacji i kryzysowemu zarządzaniu, nikomu nic się nie stało. A po 1,5 godziny górnicy wrócili do pracy jak gdyby nigdy nic…

Dzisiaj Ryszard Bendkowski zjeżdża z ciekawymi wiedzy grupami i turystami, którzy chcą poznać zakamarki „Guido”. Oprowadza po dwóch poziomach – 170 i 320 metrów. – Niższy poziom to raj dla mniejszych dzieci. Szczególnie kochają stajnie, gdzie namiętnie głaskają repliki koników. Bo, przypomnę, konie z kopalń wycofano dopiero po II wojnie światowej. Pod ziemię zjeżdżały tylko raz, zostając tutaj do końca swoich dni. A zjazd konia, na takich specjalnych linach, trwał nieraz kilka godzin! Bo dla zwierzęcia był to niewyobrażalny stres i przeżycie. A podczas pracy pod ziemią, konie traciły wzrok - zapędza się w swojej opowieści Bendkowski.

Podkreśla, że na prawdziwych pasjonatów górnictwa, czeka poziom 320 metrów. - Tam świat wygląda tak, jakby górnicy dopiero co odeszli od swojej roboty, zostawiając wszystko na miejscu – mówi. Dodaje, że najbardziej ciężka i szkodliwa była i wciąż jest praca na tzw. „przodku”, czyli tuż przy ścianie wydobywczej. – Tam zostawia się najwięcej energii, sił i zdrowia. Owszem, trochę więcej się zarabia, ale za jaką cenę? – mówi.

Inną wielką pasją pana Ryszarda jest kolejnictwo. Dlatego z dumą brał udział w niedawnej uroczystość nadania nazwy i oddania dla turystyki zabytkowej lokomotywy TY-2 5680 w Zabrzu. – Lokomotywa znajduje się na terenie DB Schenker Raail Polska. Dlatego nadano jej nazwę „Szenkuś” - śmieje się Bendkowski. - Dla zwiedzających udostępniona jest w weekendy, a ja mam przyjemność po niej oprowadzać - kończy nasz bohater.Bendkowski bardzo lubi oprowadzać grupy szkolne. Ale nieraz łapie się za głowę, patrząc na współczesną młodzież. – Dla mnie i moich kolegów, nauczyciel to był autorytet. A teraz to uczniowie przekrzykują swoich profesorów, lekceważą ich. Przykro na to patrzeć… – kręci smutno głową.

Błażej Kupski

14 i 15 grudnia w Zabytkowej Kopalni Guido zwiedzający będą mieli szansę wziąć udział w nietypowej lekcji historii. Nietypowej, ponieważ znajdą się w sercu wydarzeń, których przebieg chcą przybliżyć organizatorzy.

Trzydzieści lat temu w odpowiedzi na wprowadzenie w Polsce stanu wojennego, w wielu kopalniach rozpoczęły się strajki. Najbardziej znanym jest z całą pewnością protest górników z kopalni Wujek, brutalnie spacyfikowanych przez milicję, wojsko i oddziały ZOMO. W jego wyniku śmierć poniosło dziewięć osób, a dwadzieścia jeden zostało rannych. 15 grudnia oddział ZOMO został dwukrotnie wyparty z terenu kopalni „Manifest Lipcowy”, za trzecim razem kilkunastoosobowa grupa milicjantów otworzyła ogień do robotników, raniąc czterech z nich. Robotnicze protesty najdłużej trwały w kopalni „Piast” oraz „Ziemowit”.

Ci, którzy zdecydują się dziś albo jutro odwiedzić Kopalnię Guido, będą mieli szansę dowiedzieć się, jak w rzeczywistości wyglądały podobne strajki w zakładach pracy. Co jednak ważne, organizatorzy postanowili nie kopiować wiernie wydarzeń z 1981 roku, a jedynie osadzić inscenizację w realiach historycznych.

Zwiedzanie rozpocznie się przed bramą główną, gdzie uczestnicy zostaną poproszeni przez blokującą wejście milicję o przepustki. Później przeniosą się na poziom 320 metrów, gdzie będą kontynuować swoją „wycieczkę”. Organizatorzy nie zdradzają, co czeka odwiedzających, zapewniają jednak, że cała pięćdziesięciominutowa wycieczka będzie trzymać ich w napięciu.

Autorem scenariusza wydarzenia jest Bartłomiej Latoszek, natomiast teksty sytuacyjne napisał Zbigniew Stryj. W inscenizacji wezmą udział aktorzy zabrzańskiego Teatru Nowego, Teatru Obecności, aktorki grupy Arte oraz Mała Armia Grupa „Śląsk” – górnicy i przewodnicy kopalni Guido.

14 i 15 grudnia kopalnię Guido mogą zwiedzać zarówno grupy zorganizowane, jak i turyści indywidualni. Konieczna jest jednak wcześniejsza rezerwacja miejsc, której dokonać można dzwoniąc pod numer 32 275 44 89.

dj